Pojęcie aleksytymii ma swoje źródło w języku starożytnych Greków i oznaczało wtedy brak słów dla emocji. Aktualnie, po wielu przeprowadzonych badaniach, aleksytymię określa się jako zespół cech psychicznych i fizycznych, w którym osoba ma trudności z rozpoznawaniem, wyrażaniem i opisywaniem swoich emocji oraz zrozumieniem emocji innych osób. Aleksytymia obejmuje procesy poznawcze oraz inne procesy, które mają związek z emocjami,nastrojem i uczuciami. Osoba chorująca na aleksytymię odczuwa emocje, ale nie jest ich świadoma i nie wie, czym one są. Nie jest również w stanie rozpoznać jakie emocje odczuwa w danej chwili, ponieważ nie ma z nimi kontaktu poznawczego. Aleksytymicy zwykle mylą pobudzenie uczuciowe z pobudzeniem fizjologicznym. Nie traktują jednak tych objawów jako symptomy przeżywanych emocji. Wszelkie objawy płynące z ciała są dla nich zatem objawami chorobowymi. Oprócz tego, osoby z aleksytymią mają problem z przekazywaniem swoich uczuć. Pomimo zdolności do odczuwania emocji, nie potrafią ich wyrazić w sposób zrozumiały dla innych. Nie potrafią także być empatyczni, czyli współodczuwać emocji innych ludzi, co utrudnia komunikację emocjonalną i może prowadzić do problemów w relacjach z bliskimi. W porównaniu z innymi ludźmi aleksytymicy nie mają rozwiniętej sfery marzeń i fantazji. Zwykle nie oddają się oni wyobrażeniom z powodu strachu przed utratą kontroli nad swoimi emocjami. Ich myślenie przybiera charakter operacyjny, jest rzeczowe i hiperracjonalne. Ponadto, osoby zmagające się z tym zaburzeniem częściej doświadcza emocji negatywnych niż pozytywnych. O tym czym są emocje więcej dowiesz się w artykule EMOCJE – czym są i czy mogą być „złe”?.

Typowe objawy aleksytymii:
Osoby zmagające się z zaburzeniem oprócz wyżej wymienionych symptomów, mogą mieć problem z regulacją własnych emocji, lękami i objawami depresyjnymi, radzeniem sobie ze stresem i trudności z poproszeniem innych o pomoc. Zdarza się również, że w celu zredukowania napięcia psychicznego chorzy uciekają się do zachowań nawykowych, takich jak objadania lub głodzenia się, nadużywania leków, czy nadużywania substancji psychoaktywnych.

Przyczyny aleksytymii:
Aleksytymia może mieć różne przyczyny, w tym genetyczne, które powodują aleksytymię pierwotną i środowiskowe odpowiedzialne za aleksytymię wtórną. Za główny czynnik podaje się najczęściej styl wychowania w okresie dzieciństwa. Jeśli w środowisku danej osoby emocje były uważane za niewarte uwagi, brakowało nauki nazywania, kategoryzowania i odróżniania
poszczególnych z nich, to w dorosłym życiu najprawdopodobniej pojawią się w tej sferze problemy. Co ciekawe, nie tylko chłód emocjonalny mógł przyczynić się do rozwinięcia zaburzenia. Nadmierne rozpieszczenie, przesadna dbałość o dziecko, uniemożliwienie odczuwania i nauki negatywnych emocji oraz kierowanie się głównie racjonalnością mogą spowodować trudności w rozumieniu i akceptacji emocji. W związku z tym, że na aleksytymię częściej chorują mężczyźni, warto także zwrócić uwagę na stwierdzenia, które często używa się w stosunku do małych chłopców, np. „chłopaki nie płaczą”. Fraza z góry zakłada, że reakcje emocjonalne i wrażliwość są niemęskie, co w późniejszym życiu może spowodować wycofanie emocjonalne. Z biegiem czasu niechęć do ujawniania emocji przekłada się także na smutek, radość, czy przyjemność.
Według innych źródeł aleksytymia może być też związana z zaburzeniami psychicznymi, takimi jak depresja, lęki czy zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. Z kolei, z biologicznego punktu widzenia, choroba może wynikać z przecięcia dróg neuronalnych, które łączą ciało migdałowate odpowiedzialne za przetwarzanie emocji.

Leczenie aleksytymii:
Osoby z aleksytymią często potrzebują wsparcia psychoterapeuty lub terapeuty zajmującego się zaburzeniami emocji. Terapia może pomóc w rozpoznawaniu i zrozumieniu emocji, uczeniu się wyrażania uczuć oraz rozwijaniu umiejętności empatii. Edukacja i zrozumienie ze strony bliskich osób także odgrywają istotną rolę w procesie leczenia. Oprócz terapii technikami przydatnymi w leczeniu może być medytacja, joga lub mindfulness, które zwiększają świadomość siebie i własnych emocji. O tym w jaki sposób najlepiej osiągnąć obrany cel przeczytasz więcej tu Osiągnij zamierzony cel.