Co to jest agorafobia?
Agorafobia to zaburzenie nerwicowe, przejawiające się nieuzasadnionym, zwykle wręcz chorobliwym lękiem przed otwartą przestrzenią. Charakteryzuje się silnym i przewlekłym lękiem przed sytuacjami, w których osoba czuje się uwięziona, bez pomocy lub niezdolna do ucieczki w przypadku wystąpienia paniki lub dyskomfortu.
Jak zachowuje się taka osoba?
Osoba z agorafobią może unikać sytuacji, w których czuje się niekomfortowo lub w których może wystąpić lęk lub panika. Oto kilka charakterystycznych zachowań:
• Osoby z agorafobią często obawiają się opuszczenia swojej „bezpiecznej przestrzeni”, takiej jak zazwyczaj dom, ponieważ poza nim mogą czuć się niekontrolowanie lub niebezpiecznie.
• Osoba mogą unikać miejsc publicznych, wychodzenia z domu lub do sklepów, restauracji, kin czy innych miejsc publicznych, gdzie czuje się niewygodnie lub zagrożona.Osoby cierpiące na to zaburzenie boją się także tłumów.
• Osoba z agorafobią może czuć lęk przed podróżowaniem samodzielnie lub daleko od swojego domu. Mogą unikać podróżowania środkami transportu publicznego, jak np. autobusy, pociągi czy samoloty.
• Osoby obawiają się, że nie będą w stanie opanować swojej sytuacji w przypadku wystąpienia lęku lub paniki. Mogą bać się, że nie będą miały dostępu do pomocy lub nie będą w stanie uciec z danego miejsca.
• Często osoba z agorafobią czuje większe bezpieczeństwo, gdy jest w towarzystwie bliskiej osoby, na przykład partnera lub członka rodziny. Unikają sytuacji, w których są sami.
• W sytuacjach agorafobicznych osoba może doświadczać objawów lęku i paniki, takich jak przyspieszone bicie serca, duszności, zawroty głowy, pocenie się, nudności lub drżenie. Agorafobia często wiąże się z obawą przed paniką, która może być wywołana przez sytuacje, w których trudno jest uzyskać pomoc lub uciec.
Agorafobia może prowadzić do ograniczenia codziennych aktywności i społecznej izolacji.
Czynniki powstania agorafobii
Przyczyny agorafobii są złożone i mogą obejmować na przykład czynniki genetyczne. Istnieje pewien stopień dziedziczności w przypadku agorafobii. Osoby mające bliskich krewnych z tym zaburzeniem mogą mieć większe ryzyko jego wystąpienia.
Istnieje także silna korelacja między agorafobią, a innymi zaburzeniami lękowymi, takimi jak zaburzenie paniki czy fobia społeczna. Osoby już cierpiące na te zaburzenia są bardziej podatne na rozwinięcie agorafobii. Jeśli osoba doświadczyła w przeszłości ataku paniki lub intensywnego lęku w określonej sytuacji, może zacząć unikać tych miejsc, aby uniknąć powtórzenia negatywnych doświadczeń, przez co dojdzie do powstania agorafobii. Agorafobia może być spowodowana również traumatycznymi doświadczeniami w życiu czy wysokim poziomem stresu.
Jak sobie z nią radzić?
Ważne jest zrozumienie, że agorafobia jest chorobą, której można zaradzić. Osoby z tym zaburzeniem mogą uzyskać pomoc i wsparcie, aby odzyskać kontrolę nad swoim życiem i funkcjonować w społeczeństwie. Wizyta u specjalisty, takiego jak psycholog lub psychiatra, może być kluczowa dla rozpoznania agorafobii i rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.
Leczenie agorafobii może obejmować terapię poznawczo-behawioralną, która pomaga osobie w stopniowym eksponowaniu się na sytuacje, które wywołują lęk, oraz w nauce technik radzenia sobie z lękiem i paniką. Czasami stosuje się również farmakoterapię, taką jak leki przeciwlękowe lub leki przeciwdepresyjne, aby złagodzić objawy lękowe i wspomóc terapię.